روزنامه اتحاد ملت

در گفتگو با «مهسا جعفرپور» کارشناس ارشد روان شناسی بالینی مطرح شد:
تحقیر افسردگی و ناکامی با حکمرانی خنده!
در بین نعمت های بی شماری که خداوند به نوع بشر عطا نموده است، احساس شادی و نشاط از جمله گرانبها ترین موهبت هایی هستند که هیچ کس را یارای قیمت گذشتن بر آنها نیست! قدرت ماورایی انسان شاد و با نشاط در به زانو درآوردن بسیاری از مشکلات روحی و روانی و حتی جسمانی بر هیچکس پوشیده نیست. فلذا توجه به جادوی خندیدن و به تبع آن معجزه احساس نشاط و شادی به ویژه در روزگار خاکستری و غبار آلود جامعه صنعتی امروز بیش از هر زمان دیگری مورد نیاز بشر خسته و افسرده است. بی تردید خنده یک راهکار مطمئن و ارزان جهت دفع سموم فکری و مسمومیت های ناشی از القاء تفکرات منفی ذهن انسان در زندگی پرتنش عصر حاضر است. دانشمندان بر این باورند یک دقیقه خنده گاهی می ‌تواند تا ۴۵ دقیقه باعث آرامش فرد ‌شود و از فشار روانی‌ موقعیت های پیش رو بکاهد. در واقع با خنده می توان به جنگ ناملایمات، افسردگی ها و ناکامی های روزگار پرتنش امروز رفت و با حکمران ساختن خنده بر سلامت روان، سلامت این حوزه سرزمینی را تضمین کرد.
به منظور آشنایی بیشتر با اثرات معجزه آسای خنده و خنده درمانی در سلامت جسم و روان، گفتگوی کوتاهی با «مهسا جعفرپور» کارشناس ارشد روان شناسی بالینی انجام داده ایم. ایشان که دارای چهار مدرک تخصصی روانشناسی از آلمان و مدرک خنده درمانی از دانشگاه هندوستان هستند، دو کتاب به نام های «ادب» و «خودت رابشناس» نیز در حوزه روان شناسی به رشته تحریر درآورده اند و علاوه بر این مدرس کارگاه های مهارتهای زندگی، درمان افسردگی، درمانگر کودک با بیش از ده سال سابقه می باشند.
تاثیر خنده را بر سلامت روان چگونه ارزیابی می کنید؟
خنده ماحصل به وجود آمدن یک شرایط خاص مثبت و عاری از القائات منفی در افراد است. عده ای از خنده به عنوان طوفان فرایند لذت در مغز یاد می کنند که می تواند بسیاری از ناکامی ها، افسردگی ها، غم ها و مصیبت ها را از جا بکند و نابود سازد. در واقع افراد شاد همواره احساس بهتری از زندگی دارند و این احساس بهتر یعنی رقم زدن اتفاق های عالی برای خود و اطرافیان. در حقیقت برون گراها و افرادی که مهارت های اجتماعی مطلوبی دارند معمولا افرادی شاد هستند و بیشتر از سایرین از خنده بهره می برند. تحقیقات نشان داده که خنده مخصوص جوانان نیست و حتی در افراد سالمند شور و شعف ایجاد می کند و سطح اضطراب و افسردگی آنان را کاهش می دهد. بر اساس تحقیقات جدید دانشمندان اساساً شوخی سالم که منجر به یک شادی آنی و حتی دنباله دار می شود، یک پدیده اجتماعی است که به دلیل هیجانات مثبت و ایجاد پیوستگی اجتماعی ، علاوه بر ایجاد نشاط و سرزندگی، باعث تخلیه هیجان های منفی می شود. به همین دلیل است که همیشه بعد از خنده، احساس آرامش و تمرکز ذهنی می کنیم.
آیا خنده در تعادل روانی افراد موثر است؟
اساساً خنده ماحصل تعادل روانی است و اگر فرد دارای تعادل روانی مثبت و سنجیده نباشد، خنده اش دارای اعتبار نیست و ممکن است از سر نادانی، تمسخر یا حتی اندوده زیاد باشد. بنابراین خنده واقعی در اثر کنش های طبیعی بدن رخ می دهد که در روان ‌شناسی دارای جایگاه ویژه و قابل اعتنایی است و موجب کاهش هورمون‌ های استرس ‌زا(کورتیزول، آدرنالین، دوپامین و هورمون رشد) و افزایش هورمون‌هایی مانند آندورفین (ایجاد آرامش و تعادل روانی) می شود.
گاهی واقعا ما برای مسائلی ناراحت میشویم که اگر بتوانیم خودمان را قانع کنیم که واقعا این مساله یک ماه بعد برای من مضحک خواهد بود همان لحظه به تضاد پیش آمده می خندیم و لحظات مان را غنیمت می شمریم و این راهکار عملی است که خودم بار ها تجربه کردم.
جایگاه خنده درمانی در سلامت روان را چگونه ارزیابی می کنید؟
سرعت و مسیر پیشرفت علم به ویژه در بحث سلامت روان بسیار پیچیده و قابل تامل است و دانشمندان به یافته های جدیدی از قدرت روان آدمی دست یافته اند. یکی از این معجزات قدرت خنده در درمان بسیاری از امراض روحی و روانی و حتی جسمی است.
محققان بر این باورند بیش از ۸۰ درصد بیماری ‌های متداول در زندگی، بیماری‌ های روان ‌تنی هستند، یعنی بیماری‌ هایی جسمی که منشا عصبی و فکری دارند، اما متاسفانه بیشتر مردم این نوع بیماری‌ ها را با بیماری ‌های جسمی محض اشتباه می‌ گیرند و فقط از دارودرمانی استفاده می ‌کنند. این در حالی است که خندیدن و داشتن یک روحیه شاد، در درمان این نوع بیماری ‌ها (حداقل به میزان ۳۰ درصد) تاثیرگذار است. به علاوه خنده دشمن استرس و نگرانی است. چرا که ترشح هورمون‌های استرس‌زا نظیر آدرنالین و کورتیزول به هنگام خنده شدید، به مقدار زیادی کاهش می‌یابد.
علاوه بر این، پروتئین واکنش پذیر نیز کاهش و کلسترول (خوب HDL) افزایش می یابد و این دو عامل باعث کاهش التهابات می شوند و در نتیجه بیماران دیابتی کمتر در معرض بیماری های قلبی قرار می گیرند. در مجموع باید اذعات داشت خواص خنده در درمان بسیاری از امراض تائید شده است که ذکر همه آنها در این مقاله از حوصله خوانندگان خارج است. بهتر کار کردن ارگان‌های بدن، کاهش اسپاسم و درد، تقویت سیستم ایمنی بدن، کاهش فشار خون، کاهش استرس و تنش، افزایش اعتماد به نفس و … بخشی از اثراث خنده بر درمان ناراحتی های جسمی و روانی می باشند.
سخن آخر
اثرات معجزه آسای خنده بی شمارند. آرامش پس از خنده باعث تمرکز بیشتر می شود. به این ترتیب خنده می تواند تعادل روانی در انسان ایجاد کند. افرادی که همیشه خنده بر لب دارند، تحمل بیشتری در برابر ناملایمات و سختی های زندگی از خود نشان می دهند.
با تمرین خنده در طول روز و با فواصل زمانی، اکسیژن بیشتری به مغز می رسد و تمرکز فکری بیشتری خواهید داشت. وقتی ذهن تان آرامش داشته باشد، راحت تر و آسان تر تصمیم گیری می کنید و بهتر از پس مسائل برمی آیید.
داشتن چهره ی شاد و خندان باعث ارتباط با دیگران می شود و فقط یک لبخند مهربان کافی است که این حس را به دیگران منتقل کنیم. اگر در زندگی بیشتر بخندید، به اطرافیان تان کمک می کنید تا آنها نیز بیشتر بخندند و این حس خوب را بهتر درک کنند. خبر خوب اینکه خنده «مسری» است و با بهبودی روحیه اطرافیان، موج مثبتی که از سوی آنها دریافت می کنیم، باعث نشاط دوسویه شده و از حال خوشی که نصیب ما می شود، لذت دوچندان خواهیم برد. طول موج خنده و سپاسگزاری بالاترین ارتعاش موجود در کائنات است. قدر لحظاتی را که با خنده سپری می کنیم، بیشتر بدانیم…