در روزهایی که کشور با مجموعه‌ای از چالش‌های داخلی و فشارهای خارجی روبه‌روست، بیش از هر زمان دیگری، انسجام ملی به‌عنوان یک اصل بنیادین برای عبور از بحران‌ها اهمیت پیدا می‌کند. وحدت، همبستگی و همکاری همه‌جانبه میان مردم، نهادهای حاکمیتی، اقوام و گروه‌های مختلف اجتماعی، نه‌تنها یک آرمان ملی بلکه ضرورتی عملی و اجتناب‌ناپذیر در شرایط کنونی است.
تجربه تاریخی ایران در مقاطع حساس نشان داده است که هرگاه ملت و حاکمیت با هم همراه بوده‌اند، تهدیدها به فرصت بدل شده و مسیر توسعه و ثبات هموارتر شده است. اکنون نیز برای گذر از تنگناهای اقتصادی، کاهش فشارهای اجتماعی، مقابله با تهدیدات منطقه‌ای و همچنین حفظ آرامش داخلی، باید تصمیماتی اتخاذ شود که نه‌تنها به انسجام لطمه نزند، بلکه آن را تقویت کند.
در این مسیر، چند اصل کلیدی می‌تواند راهگشا باشد:
⸻
۱٫ اعتمادسازی متقابل؛ از شعار تا عمل
اعتماد عمومی، سنگ بنای وحدت ملی است. این اعتماد زمانی شکل می‌گیرد که مردم احساس کنند دغدغه‌هایشان شنیده می‌شود و سیاست‌ها در راستای بهبود زندگی آنان است. دولت و سایر نهادهای مسئول باید با شفافیت، پاسخ‌گویی و مبارزه جدی با فساد، اعتماد ازدست‌رفته را احیا کنند. اعتمادسازی یک روند تدریجی اما پایدار است که تنها با عمل به وعده‌ها تقویت می‌شود.
⸻
۲٫ هم‌افزایی میان نهادها، رسانه‌ها و نخبگان
در شرایط کنونی، همه نهادها ـ چه دولتی، چه مدنی ـ باید در مسیر مشترک حفظ انسجام حرکت کنند. تضادهای درون‌ساختاری، پیام‌های متناقض و اختلافات بی‌ثمر در سطح مسئولان، آسیب‌زننده‌تر از تهدیدهای بیرونی است. همچنین رسانه‌ها و نخبگان جامعه نیز مسئولیت خطیری دارند؛ تقویت روحیه امید، نقد منصفانه و پرهیز از دامن‌زدن به اختلافات، وظیفه‌ای ملی است.
⸻
۳٫ توجه به عدالت و مقابله با تبعیض
یکی از مهم‌ترین عوامل تضعیف انسجام، احساس تبعیض در میان اقشار مختلف است. تصمیم‌گیران باید با نگاه عدالت‌محور به مسائل کشور بنگرند. رسیدگی به مناطق محروم، حمایت از اقلیت‌ها، ایجاد فرصت‌های برابر و شنیدن صدای اقشار آسیب‌پذیر، از جمله اقداماتی است که می‌تواند زمینه‌ساز همبستگی پایدار باشد.
⸻
۴٫ تقویت روحیه گفت‌وگو و مدارا
گفت‌وگو، پیش‌نیاز درک متقابل است. برای رسیدن به انسجام، باید بسترهای گفت‌وگوی آزاد، محترمانه و سازنده در جامعه فراهم شود. برخورد قهری با انتقاد، جامعه را به سکوت و انفعال نمی‌کشاند، بلکه زمینه‌ساز گسست اجتماعی می‌شود. فرهنگ گفت‌وگو باید از مدارس تا دانشگاه، از رسانه‌ها تا نهادهای تصمیم‌ساز، گسترش یابد.
⸻
نتیجه‌گیری: انسجام، سرمایه‌ای بی‌جایگزین
ایران امروز، نیازمند انسجامی واقعی، نه نمادین، است. این انسجام نه با بخش‌نامه و شعار، بلکه با تصمیمات عاقلانه، ارتباط صادقانه و اقدامات عادلانه به‌دست می‌آید. در شرایطی که بسیاری چشم‌انتظار تفرقه در داخل کشورند، بزرگ‌ترین پاسخ، نمایش وحدت، همدلی و هوشیاری ملی است. این مسئولیتی است که بر دوش همه ماست؛ از مسئولان گرفته تا رسانه‌ها، از نخبگان تا تک‌تک مردم.
نظر خود را ارسال کنید